 |
| Λέλα Καραγιάννη |
Η Λέλα Καραγιάννη, γεννήθηκε
στα 1899 στη Λίμνη Ευβοίας. Ήταν κόρη του Αθανάσιου Μηνόπουλου και της Σοφίας
Μπούμπουλη. Παντρεύτηκε τον Νικόλαο Καραγιάννη, φαρμακοποιό στο επάγγελμα με το
οποίο απέκτησε συνολικά εφτά παιδιά.
Πριν την αντιστασιακή της δράση, ξεχώριζε για το
φιλανθρωπικό της έργο. Αργότερα, με την κατάληψη της χώρας από τις γερμανικές
και ιταλικές δυνάμεις, πιστή στο ιδανικό της Ελευθερίας οργάνωσε ένα δίκτυο
κατασκοπείας με το όνομα «Μπουμπουλίνα».
Σκοπός της οργάνωσης ήταν η πρόκληση φθορών στον κατακτητή,
η συλλογή πληροφοριών από το γερμανικό αρχηγείο, τη μυστική αστυνομία και το
Ιταλικό φρουραρχείο. Σημαντική ήταν επίσης η συνεισφορά της στην φυγάδευση Ελλήνων και συμμάχων προς την Μέση
Ανατολή.
Καθοριστικό
ρόλο στη στον αγώνα εναντίων των
κατακτητών, έπαιξε η οικογένειά της και
ιδιαίτερα τα παιδιά της, παρά το νεαρό της ηλικίας τους. Η ίδια η Καραγιάννη
και το δίκτυο της συνεργαζόταν και με άλλες οργανώσεις στην Αθήνα αλλά και με
αντάρτικες ομάδες στα βουνά. Στενοί της συνεργάτες αποτέλεσαν ο αρχιεπίσκοπος
Δαμασκηνός και ο τότε αρχηγός της αστυνομίας Άγγελος Έβερτ. Η μεταβίβαση
πληροφοριών και οι μυστικές συνεργασίες με Ιταλούς αντιφασίστες και Γερμανούς
αντι- Ναζί, οδήγησαν σε καίρια χτυπήματα εναντίων των δυνάμεων κατοχής. Η
βύθιση πλοίων, η ανατίναξη του αεροδρόμιο Τατοΐου και οι καταστροφές σε
αποθήκες πυρομαχικών, είναι μόνο μερικές
από της ενέργειες της «Μπουμπουλίνας».
Εχθρός
και εμπόδιο στον αγώνα για Ελευθερία αποτέλεσαν δυστυχώς, εκτός από τις κατοχικές
δυνάμεις και οι ντόπιοι συνεργάτες τους. Αυτοί που συνεργάζονταν ανοιχτά με τον
εχθρό για να εξασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα εις βάρος ανθρώπων που
μάχονταν για την Ελευθερία της πατρίδας τους. Αυτοί ήταν που σε συνεργασία με τις
γερμανικές δυνάμεις πρόδωσαν τη Λέλα Καραγιάννη
στις 23 Οκτωβρίου του 1941 όπου και συνελήφθει για πρώτη φορά. Μετά από 8
μήνες κράτηση και στρατοδικείο κατάφερε
να απελευθερωθεί τον Μάρτιο του 1942 και
συνεχίσει χωρίς φόβο της αντιστασιακή της δράση. Αρχηγείο της, ένα κατάστημα
στην Οδό Πατησίων. Εκεί με βασικούς συνεργάτες τα παιδιά της και τον Άγγελο
Έβερτ, αφού μεταμφίεζαν Έλληνες και Βρετανούς αγωνιστές, τους χορηγούσαν
πλαστές ταυτότητες και είτε συνέχιζαν τον αγώνα στα βουνά, είτε διέφευγαν στη
Μέση Ανατολή.
Παρά
την κλονισμένη υγεία της συνέχισε τη δράση της μέχρι και το 1944. Στις 11 Ιουλίου
1944 συνελήφθει για τελευταία φορά μέσα στο νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός». Η
ίδια, λίγο πριν συλληφθεί, φρόντισε να ενημερώσει τους συναγωνιστές της για την
επακόλουθή σύλληψη της, τους ζήτησε να μη φοβηθούν και να συνεχίσουν τον αγώνα
για απελευθέρωση.
Τα
σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια που υπέστη στο κολαστήριο της οδού Μέρλυν,
δε τη λύγισαν αλλά την έκαναν ακόμη πιο δυνατή. Στις 7 Σεπτεβρίου 1944,
μεταφέρθηκε μαζί με τα παιδιά της (Νέλσον και Βύρωνα) στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Την επομένη το πρωί μαζί με άλλους αγωνιστές
οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα. Σύμφωνα με μαρτυρίες λίγο πριν εκτελεστεί
φώναξε: «Μη λυγίσετε παιδιά, ας δείξουμε στους
Ούνους πως πεθαίνουν οι Έλληνες».
Το
ελληνικό κράτος και πολλά άλλα κράτη, τίμησαν τη Λέλα Καραγιάννη με σημαντικές
διακρίσεις:
Ø Τιμήθηκε
από το ελληνικό κράτος ως αρχηγός της οργάνωσης «Μπουμπουλίνα»
Ø Από
το αρχηγείο των ενόπλων δυνάμεων με το Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας.
Ø Από
την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο Αρετής και αυτοθυσίας.
Ø Από
τον Βασιλιά της Αγγλίας Γεώργιο ΣΤ’ με τη Χρυσή Βασιλική Δάφνη αλλά και την
καταγραφή του ονόματός στις σελίδες της Αγγλικής Ιστορίας.
Ø Από
τον Πατριάρχη Αλεξάνδρειας Χριστόφορο ο
οποίος της απένειμε το Σταυρό του Αποστόλου και του Ευαγγελιστή Μάρκου.
Ø Από
τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Τιμόθεο τον Α’, ο οποίος της απένειμε τον Σταυρό του
Πανάγιου Τάφου.
Ø Από
το Σύνδεσμο Ελληνίδων επιστημόνων ο οποίος ανέγειρε προτομή στον κήπο της οδού
Τοσίτσα 09-06-1963
Ø Η
γενέτειρά της στη Λίμνη Ευβοίας της έστησε προτομή.
Ø Πλήθος
λογοτεχνικών και ιστορικών συγγραμμάτων Ελλήνων και ξένων συγγραφέων αναφέρονται
στο όνομα και στη δράση της.
Ø Η
Οικία Λέλας Καραγιάννη, κατασκευή του 1923, ανήκει στην ιδιοκτησία του Δήμου
Αθηναίων και έχει κηρυχθεί από το 1995 ιστορικό διατηρητέο μνημείο που
χρειάζεται ειδική προστασία, ως "αξιόλογο δείγμα κτιρίου της ύστερης εκλεκτικιστικής
περιόδου.
Πηγή:
Εταιρεία Ευβοϊκών Μελετών.
 |
| Αναμνηστική πλάκα στην oικία της Λέλας Καραγιάννη |
 |
| Η Οικία της Λέλας Καραγιάννη |
Ντοκιμαντέρ για τη Λέλα Καραγιάννη