Σχολικό Ημερολόγιο Δράσεων: Μια εκπαιδευτική πρόταση για το διάνθισμα του σχολικού προγράμματος με αναφορά στις Παγκόσμιες Ημέρες

Όλοι λίγο-πολύ συμφωνούμε ότι τα παιδιά μαθαίνουν στον «ελεύθερο» χρόνο και με δραστηριότητες συμπληρωματικές της σχολικής ύλης. Σε ένα πλαίσιο συνεργατικής μάθησης και μάθησης μέσω της εμπειρίας, συγκεντρώσαμε και προτείνουμε στους επαγγελματίες της εκπαίδευσης, μερικές δράσεις, ώστε να διανθιστεί το σχολικό (κι όχι μόνο) πρόγραμμα.

Οι δράσεις αναφορικά με τις Παγκόσμιες Ημέρες, μπορούν να περιλαμβάνουν: debates, ζωγραφική και εικαστικά, θεατρικό αυτοσχεδιασμό, ομαδικές συνθέσεις με φωτογραφίες και κείμενα, παιχνίδια και αθλοπαιδιές, αφηγήσεις ιστοριών, «έρευνες» μεταξύ συμμαθητών, καλεσμένους επιστήμονες ως ομιλητές, εκθέσεις φωτογραφικού και όχι μόνο υλικού, βίντεο, τραγούδια, ενδο- ή δια-σχολικές εκδηλώσεις, συναντήσεις και επισκέψεις…

Τα κριτήρια επιλογής των Παγκοσμίων Ημερών είναι: να εντάσσονται στο επίσημο σχολικό έτος, να κατανοούνται οι έννοιές τους από τις σχολικές ηλικίες (οι περισσότερες από αυτές αφορούν και το Δημοτικό και το Γυμνάσιο και το Λύκειο) και να συνδέονται με τη σχολική ύλη.

Οι «Δράσεις με αφορμή τις Παγκόσμιες Ημέρες», ( Κύρια πηγή Sansimera,gr) μπορούν να αποτελέσουν σημεία αναφοράς της εκπαίδευσης, καλλιεργώντας τις κοινές υπαγωγές μεταξύ των μαθητών, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και να διευρύνουν τις γενικές γνώσεις τους. Τα πλεονεκτήματα τους είναι τα εξής:

§  Διαθέτουν ευελιξία εφαρμογής

§  Προκαλούν το ενδιαφέρον των μαθητών

§  Έχουν ποικιλία (αφού όπως φαίνεται υπάρχουν, σχεδόν καθημερινά ανάλογες αφορμές)

§  Δεν αγχώνουν τους μαθητές

§  Συνδυάζονται με έργα γραφής

§  Μπορούν να συμμετέχουν όλα τα επίπεδα

§  Χρειάζονται μικρή προετοιμασία

§  Έχουν αναφορές σε κοινότητες και στην παγκόσμια κοινότητα, προωθώντας τη φιλία και την αλληλεγγύη

§  Έχουν νοήματα σε σχέση με: σχέσεις, φύση, αξίες, υγεία και υγιεινή

§  Προωθούν τη συνεργασία και τους φιλικούς δεσμούς

Ο κατάλογος είναι μακρύς, αφού παραθέσαμε όσες το δυνατόν περισσότερες δράσεις, ώστε να σας δώσουμε δυνατότητες επιλογής, χωρίς φυσικά να θεωρούμε ότι κάποιες από αυτές είναι περισσότερο ή λιγότερο «υποχρεωτικές». Αντίθετα, υπάρχει και η δυνατότητα να προστεθεί επιπλέον υλικό, ωστόσο, αυτό που θα θέλαμε να τονίσουμε στο σημείο αυτό είναι η σημασία της επιλογής: αφενός οι δράσεις δεν θα πρέπει να παραβιάζουν τη νοημοσύνη των παιδιών της ηλικίας στην οποία απευθυνόμαστε, δηλαδή θα πρέπει οι εγκυκλοπαιδικές γνώσεις και η επεξεργασία που ζητάμε από τα παιδιά να παρουσιάζονται απλά και κατανοητά και αφετέρου, θα πρέπει να προσέχουμε ώστε μην υπερφορτώνουμε τη μνήμη των παιδιών με πολλές πληροφορίες. Οι δράσεις αυτές, δεν αποτελούν ένα ακόμη «μάθημα» στο όποίο τα παιδιά δίνουν εξετάσεις, αλλά μια ευκαιρία να εκμεταλλευτούμε εποικοδομητικά κάποια «κενά» που προκύπτουν εντός του σχολικού χρόνου, όταν κι εάν υπάρχει αυτή η ευκαιρία. Συνεπώς, ο «καλός εκπαιδευτικός» δεν είναι αυτός που κάνει τις περισσότερες «δράσεις»…

Επίσης, καλό είναι να υπάρχει μια σχετική προετοιμασία των δράσεων, από την προηγούμενη μέρα, έχοντας ως πυξίδα ένα νόημα που θέλουμε να δώσουμε στη δράση κι όχι μόνο την παράθεση των πληροφοριών. Προς αυτήν την κατεύθυνση, μια πολύ ωραία ιδέα, η οποία δεν χρειάζεται ιδιαίτερο χρόνο ούτε κι άγχος από την πλευρά των μαθητών για την προετοιμασία της, είναι η αναζήτηση, από την προηγούμενη μέρα, σχετικού υλικού μέσω έρευνας στο διαδίκτυο, συνεντεύξεων σε ενηλίκους, αναζήτηση σε άρθρα εφημερίδων κτλ., υλικού, το οποίο μπορούν να φέρουν όσοι μαθητές επιθυμούν (ή μια διαφορετική ομάδα την κάθε φορά) την άλλη μέρα στο σχολείο, σε σημειώσεις, έως και μισής σελίδας.

Οι δράσεις αυτές μπορεί να διαρκούν από 10 λεπτά έως και μια διδακτική ώρα, αλλά και να γίνονται σε μικρά μέρη, από 1 έως και …19 μέρες!!!

Και πάντοτε έχουμε στο μυαλό μας ότι τα παιδιά ενθουσιάζονται με πολύ απλά πράγματα και καλοδέχονται τις αλλαγές στο πρόγραμμα τους…

Με εκτίμηση,

Καλαβρή Χ., Κεραμιδά Σ., Πρατζίκος Γ.,

Οκτώβριος 2015,

Ψαχνά

15 Σεπτεμβρίου: Παγκόσμια μέρα για τη Δημοκρατία.

22 Σεπτεμβρίου: Ευρωπαϊκή μέρα χωρίς Αυτοκίνητο, κλείνει η κυκλοφορία στα κέντρα πόλεων και ενθαρρύνονται οι πολίτες να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Πρωτοξεκίνησε το 1998 στη Γαλλία και καθιερώθηκε με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2000.

1 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα για την Προστασία των Ηλικιωμένων

2 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα Μη Βίας

4 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα Προστασίας Ζώων

4-10 Οκτωβρίου: Εβδομάδα Διαστήματος, καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ, για τη συνεισφορά της επιστήμης και τεχνολογίας στην καλυτέρευση της ανθρώπινης κατάστασης

5 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα των Εκπαιδευτικών, καθοριστικός ρόλος δασκάλου στην κοινωνία

πρώτη Δευτέρα κάθε Οκτώβρη: Πανελλήνια μέρα Σχολικού Αθλητισμού, αντί για μάθημα σε δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια γίνονται ενδοσχολικοί αγώνες για να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με τα ιδεώδη του αθλητισμού, τη συμμετοχή, την προσπάθεια, την ευγενή άμιλλα, την προσωπική υπέρβαση

10 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα για την Ψυχική Υγεία

15 Οκτώβρη: Παγκόσμια μέρα Πλυσίματος Χεριών, αφού το πλύσιμο με σαπούνι μειώνει κατά 50% τις πιθανότητες για μολυσματικές ασθένειες

16 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα Διατροφής και Παγκόσμια μέρα Άρτου

17 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα για την Καταπολέμηση της Φτώχειας

24 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα του ΟΗΕ και ευρωπαική μέρα ακτών

31 Οκτωβρίου: Παγκόσμια μέρα για την αποταμίευση

1-20 Νοεμβρίου: 19 μέρες ακτιβισμού για την Παιδική Κακοποίηση

9 Νοεμβρίου: Παγκόσμια μέρα κατά του Φασισμού και του Αντισημιτισμού

13 Νοεμβρίου: Παγκόσμια μέρα Καλοσύνης

16 Νοεμβρίου: Παγκόσμια μέρα Ανεκτικότητας

20 Νοεμβρίου: Υπογραφή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού

21 Νοεμβρίου: Παγκόσμια μέρα για την Τηλεόραση, με έμφαση στις εκπομπές για την ειρήνη, την ασφάλεια, τον πολιτισμό και την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και Παγκόσμια μέρα για τη Φιλοσοφίας

3 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια μέρα των Ατόμων με Αναπηρία

10 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια μέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

11 Δεκεμβρίου: Ημέρα του Παιδιού αλλά και Παγκόσμια μέρα Βουνού, καθιερώθηκε το 2003 από τα Η Ε , σχετικά με το ζωτικό ρόλο των βουνών και την ευθύνη μας στην προστασία του

20 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια μέρα για την Ανθρώπινη Αλληλεγγύη

27 Ιανουαρίου: Διεθνής ημέρα μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος, καθιερώθηκε το 2005 από τη διεθνή συνέλευση του ΟΗΕ, σχετική με την απελευθέρωση του Άουσβιτς, ημέρα μνήμης ώστε τα κράτη μέλη να οργανώσουν εκδηλώσεις με τα διδάγματα του Ολοκαυτώματος. Επίσης, αποτελεί ημέρα μνήμης των Ελλήνων Εβραίων μαρτύρων και ηρώων του ολοκαυτώματος.

28 Ιανουαρίου: Παγκόσμια μέρα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, από ΣτΕ και ΕΕ, για την ενημέρωση ευρωπαίου πολίτη σχετικά με την ελευθερία του λόγου και της συνείδησης, πληροφορίες οι οποίες προστατεύονται από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.

2 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια μέρα Υγροτόπων, (συνθήκη Ραμσάρ), αφορά τα δέλτα, τα έλη, τις λίμνες, τις λιμνοθάλασσες, τις πηγές, τις εκβολές, τους ποταμούς, τις τεχνητές λίμνες. Στην Ελλάδα προστατεύονται 10 υγρότοποι: το δέλτα του Έβρου, οι λίμνες Ισμαρίδα και Βιστωνίδα, το Πόρτο Λάγος και οι γύρω λιμνοθάλασσες, το Δέλτα και η Λιμνοθάλασσα Νέστου, η τεχνητές λίμνες Κερκίνη, Βόλβη και Κορώνεια, το Δέλτα Αξιού- Λουδία- Αλιάκμονα, ο Αμβρακικός Κόλπος, η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και λιμνοθάλασσα Κοτύχι (στο νομό Ηλείας).

12 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια μέρα του αριθμού Έκτακτης Ανάγκης 112, (ευρωπαϊκός αριθμός από το 1991), ο οποίος καλεί από κάθε συσκευή ταυτόχρονα Αστυνομία, Πυροσβεστική και ΕΚΑΒ.

Επίσης, είναι η Παγκόσμια ημέρα Ερυθράς Χειρός, για τη μη στράτευση των παιδιών σε πολέμους και ένοπλες συγκρούσεις. Καθιερώθηκε το 2002, όταν τέθηκε σε ισχύ η συνθήκη του ΟΗΕ, η Ελλάδα επικύρωσε τη συνθήκη 22 Οκτώβρη 2003.

13 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια μέρα του Ραδιοφώνου, με απόφαση της UNESCO (29 Σεπτεμβρίου 2011), μετά από πρόταση της ισπανικής ακαδημίας ραδιοφώνου. Επειδή στις 13/02/1946 πρωτολειτούργησε το ραδιόφωνο του ΟΗΕ.

20 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια μέρα για την Κοινωνική Δικαιοσύνη, στην προσπάθεια να αντιμετωπιστούν με διεθνείς δράσεις η φτώχεια, η ανεργία και ο κοινωνικός αποκλεισμός στην ανοικτή και παγκοσμιοποιημένη κοινωνία.

21 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια μέρα Μητρικής Γλώσσας, για την προώθηση της γλωσσικής πολυμορφίας και της διάσωσης λιγότερο ομιλούμενων γλωσσών, με αφορμή τον ξεσηκωμό φοιτητών στο σημερινό Μπαγκλαντές, το 1952

22 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια μέρα σκέψης, που αποτελεί μια προσκοπική και οδηγική εκδήλωση, από το 1926, και αναφέρεται στη γέννηση του ιδρυτή του προσκοπισμού λόρδο Μπέιντεν-Πάουελ (22/2/1857), μια μέρα για το συλλογισμό των αξιών των οργανώσεών τους, αποστολή ευχών και υλικών στους φτωχούς προσκόπους.

6 Μαρτίου: Πανελλήνια μέρα για το Σχολική Βία και τον Εκφοβισμό.

15 Μαρτίου: Ημέρα του Καταναλωτή

Περί τα μέσα Μαρτίου: Πανελλήνια εβδομάδα Οδικής Ασφάλειας

Τρίτη Παρασκευή του Μάρτη, ευαισθητοποίηση για τη σημασία του Ύπνου και τις συνέπειες της αϋπνίας

20 Μαρτίου: Παγκόσμια μέρα του Θεάτρου με αφορμή τη «Ημέρα όλων των παραμυθάδων» και παγκόσμια μέρα Αφήγησης, που έχει αναφορές στην προφορική αφήγηση που συνδέεται με το μάζεμα γύρω από τη φωτιά για την αφήγηση των περιπετειών της μέρας… (Στην Ελλάδα γιορτάστηκε πρώτη φορά το 2010).

Η ίδια μέρα αναφέρεται ως Παγκόσμια μέρα της Ευτυχίας ως βασικού ανθρώπινου σκοπού με νοήματα κοινωνικής δικαιοσύνης.

Αλλά και ως Παγκόσμια μέρα Στοματικής Υγείας.

21 Μαρτίου: Παγκόσμια μέρα κατά του Ρατσισμού, που καθιερώθηκε 1966, από γενική συνέλευση των Η.Ε.. Το συμβάν που την καθιέρωσε είναι τραγικό. Έχει να κάνει με την καταπολέμηση του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας.

Επίσης, η ίδια μέρα είναι η Παγκόσμια μέρα Δασοπονίας, η Παγκόσμια μέρα Ποίησης και η Παγκόσμια μέρα Κουκλοθέατρου.

22 Μαρτίου: Η Παγκόσμια μέρα για το Νερό

27 Μαρτίου: Παγκόσμια μέρα Θεάτρου

28 Μαρτίου: Πραγματοποιείται «η Ώρα της Γης»

μια Κυριακή του Μάρτη είναι αφιερωμένη στην κακοποίηση των ζώων

2 Απριλίου: είναι η Παγκόσμια μέρα Παιδικού Βιβλίου, ως ημέρα γέννησης του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (1805), για την καλλιέργεια της αγάπης για το διάβασμα. Επίσης είναι η Παγκόσμια μέρα Αυτισμού

4 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα Αδέσποτων Ζώων

5 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα των Προσφύγων (στην Ελλάδα έχουμε μεγάλο ποσοστό προσφύγων)

7 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα υγείας, όπου αναφερόμαστε στα σημαντικά προβλήματα σε όλον τον κόσμο

8 Απριλίου: «Ζωγράφισε ένα πουλί», είναι τα γενέθλια μιας νεαρής κοπέλας που ονομαζόταν Ντόρι Κούπερ κι είχε ζωγραφίσει ένα πουλί για να ανεβάσει το ηθικό του θείου της στο νοσοκομείο. Η κοπέλα σκοτώθηκε τελικά σε δυστύχημα, Η μέρα «ζωγράφισε ένα πουλί» διαδόθηκε μέσω του διαδικτύου.

12 Απριλίου: Ημέρα πτήσης του ανθρώπου στο διάστημα. Το 1961 ο Γκαγκάριν μπήκε σε τροχιά γύρω από τη γη.

Είναι επίσης η Παγκόσμια μέρα για τα παιδιά του δρόμου

15 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα Τέχνης, ως ημέρα γέννησης του Λεονάρντο Ντα Βίντσι η οποία καταλήγει ως εορταστική εβδομάδα στην 21^η Απριλίου, ημέρα Δημιουργικότητας και Καινοτομίας, για την ικανότητα του ανθρώπου σε νέες ιδέες.

18 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα Μνημείων και Τοποθεσιών, για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, τη σημασία των μνημείων και τα προβλήματά τους

19 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης, ως ημέρα θανάτου του λόρδου Βύρωνα, υπέρμαχου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατά της κλοπής μαρμάρων από τον Έλγιν

22 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα της Μάνας Γης

23 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα του Βιβλίου (είναι η μέρα που πέθαναν ο Θερβάντες και ο Σαίξπηρ)

29 Απριλίου: Παγκόσμια μέρα Χορού, προς τιμήν του Ζαν-Ζορζ Νοβέρ, δημιουργού του μπαλέτου, αφιερωμένη στην τέχνη της Τερψιχόρης

Πρώτη Κυριακή κάθε Μάη: Παγκόσμια μέρα γέλιου, που ξεκινά από την Ινδία, και γιορτάζεται με πορεία ειρήνης, γιόγκα με γέλιο, συγκεντρώσεις σε ανοικτό χώρο και προσευχές για την παγκόσμια ειρήνη

4 Μαΐου: Παγκόσμια μέρα Πυροσβεστών, εθελοντών κι επαγγελματιών

δεύτερη Κυριακή κάθε Μάη: Ημέρα της Μητέρας

9 Μαΐου:  Ημέρα της Ευρώπης

18 Μαΐου: Παγκόσμια μέρα των Μουσείων

19 Μαΐου: Ημέρα μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου

20 Μαΐου: Παγκόσμια μέρα για τη Θάλασσα και το σημαντικό ρόλο των ωκεανών και θάλασσας

21 Μαΐου: Παγκόσμια μέρα Πολιτισμού, για την πολιτισμική διαφορετικότητα, το διάλογο και την ανάπτυξη

22 Μαΐου: Παγκόσμια μέρα για τη βιοποικιλότητα, την καλύτερη κατανόηση κι ευαισθητοποίηση

23 Μαΐου: Παγκόσμια μέρα Χελώνας. Στη χώρα μας ωοτοκεί ο μεγαλύτερος πληθυσμός της Μεσογείου και βρίσκεται υπό την απειλή της ανθρώπινης δραστηριότητας.

31 Μαΐου: Παγκόσμια μέρα Κατά του Καπνίσματος

4 Ιουνίου: Παγκόσμια μέρα κατά της Επιθετικότητας εναντίων των Παιδιών,

είναι από τις πιο σημαντικές μέρες μαζί με τη σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού, της κακομεταχείρισης και της επιθετικότητας.

5 Ιουνίου: Παγκόσμια για το Περιβάλλον

12 Ιουνίου: Παγκόσμια μέρα κατά της Παιδικής Εργασίας

14 Ιουνίου: Παγκόσμια μέρα για την Εθελοντική Αιμοδοσία

15 Ιουνίου: Παγκόσμια μέρα κατά της Κακομεταχείρισης των Ηλικιωμένων